W ostatnich latach znacząco rozszerzył się zakres dostępnych świadczeń wspomagających wychowanie dzieci. Jakie świadczenia można uzyskać w 2024 roku?
- Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
- Co ma na celu?
- Kto może otrzymać ten kapitał opiekuńczy?
- Czy świadczenie przysługuje na każde dziecko?
- Kiedy przyznawane jest świadczenie?
- Wysokość świadczenia
- W jaki sposób otrzymać kapitał?
- Jaki jest termin na złożenie wniosku?
Katalog świadczeń na uzyskanie dofinansowania na wychowanie dzieci jest bardzo szeroki. Niektóre z tych wsparć są przyznawane bez konieczności spełniania kryterium dochodowego, podczas gdy inne zależą od dochodu rodziny.
Jednym z takich świadczeń, które przysługują wszystkim rodzicom, szczególnie na drugie i kolejne dziecko, jest Rodzinny Kapitał Opiekuńczy (RKO).
Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
Rodzinny Kapitał Opiekuńczy nie jest ograniczony tylko do obywateli polskich. Mogą go także otrzymać cudzoziemcy, spełniający warunki opisane w ustawie z 17 listopada 2021 r. (tekst jednolity z 2023 r., poz. 883 ze zm.).
Aby skorzystać z kapitału, trzeba mieszkać na terytorium Polski przez okres, na który przysługuje świadczenie, chyba że istnieją inne przepisy międzynarodowe, które określają inaczej.
ZOBACZ TAKŻE: "Babciowe" czy 1500+! Kiedy będzie wypłacane?!
Co ma na celu?
Kapitał ten ma na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z wychowywaniem dziecka, obejmując opiekę i zaspokajanie jego potrzeb życiowych.
Kto może otrzymać ten kapitał opiekuńczy?
Otrzymać to świadczenie mogą zarówno matki, jak i ojcowie. Termin "ojciec" obejmuje również osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie i zwróciły się do sądu opiekuńczego z wnioskiem o rozpoczęcie postępowania dotyczącego przysposobienia dziecka.
Czy świadczenie przysługuje na każde dziecko?
Rodzinny Kapitał Opiekuńczy przysługuje jedynie na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie. Warunkiem koniecznym jest, aby to dziecko mieszkało razem z matką lub ojcem oraz pozostawało na ich utrzymaniu.
Świadczenie nie przysługuje na pierwsze dziecko. Wyjątkiem jest jeśli pierwsze dziecko zmarło, o ile śmierć nie nastąpiła przed urodzeniem się dziecka albo przyjęciem go na wychowanie.
W takich przypadkach rodzice zachowują prawo do świadczenia, co stanowi istotny element tej regulacji.
Regulują to przepisy:
„Dziecko w rozumieniu przepisów o RKO to dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko drugiego rodzica, z którym rodzic wychowuje wspólne dziecko, oraz dziecko przyjęte na wychowanie, w stosunku do którego osoba, która przyjęła je na wychowanie, wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia”
„Pierwsze dziecko w rozumieniu przepisów o RKO to najstarsze dziecko w rodzinie bez względu na jego wiek; w przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi dziećmi w rodzinie, pierwsze dziecko oznacza jedno z tych dzieci wskazane przez matkę albo ojca”
Kiedy przyznawane jest świadczenie?
Świadczenie jest przyznawane od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12 miesiąc życia do 36 miesiąca życia.
W sytuacji dzieci przysposobionych przysługuje od pierwszego dnia 12 miesiąca liczonego do dnia, w którym osoba ta przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia. Obowiązuje ono do ostatniego dnia miesiąca przypadającego przed 36 miesiącem liczonym od dnia, w którym osoba ta przyjęła dziecko na wychowanie, jednak nie dłużej niż do miesiąca ukończenia przez dziecko 7 roku życia lub 10 roku życia. Tak dzieje się w przypadku kiedy dziecko ma decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego.
Wysokość świadczenia
Przyznane świadczenie waha się od 500 do 1000 zł miesięcznie. Kwota ta nie może przekroczyć 12000 tys. zł na dziecko.
To rodzice decydują o tym, czy chcą otrzymywać świadczenie w wysokości 1000 zł przez okres 12 miesięcy, czy 500 zł przez okres 24 miesięcy.
Istnieje możliwość zmiany tej decyzji, ale tylko raz.
Warto zaznaczyć, że w sytuacji dziecka przyjętego na wychowanie, Rodzinny Kapitał Opiekuńczy przysługuje w pełnej kwocie, niezależnie od tego, czy wcześniej inna osoba pobierała już świadczenie na to konkretne dziecko.
W jaki sposób otrzymać kapitał?
Warunkiem koniecznym jest złożenie wniosku. Wniosek należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Obowiązują dwa formularze:
-
formularz RKO-R (rodzice dziecka)
-
formularz RKO-O (osoba, która wystąpiła do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka)
Jaki jest termin na złożenie wniosku?
Termin ten został ustalony przez ustawodawcę:
„Między pierwszym dniem trzeciego miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia a ostatnim dniem pierwszego miesiąca przypadającego po miesiącu ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia”
Wniosek musi być złożony od pierwszego dnia miesiąca, kiedy dziecko kończy 9 miesiąc życia, do ostatniego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy 13 miesiąc życia.
W przypadku dzieci przysposobionych od dnia, w którym osoba przyjęła dziecko na wychowanie.
W przypadku złożenia wniosku po upływie wyznaczonego okresu, kapitał przysługuje od miesiąca złożenia wniosku, jednakże zostanie on pomniejszony o kwotę 500 zł, za każdy miniony miesiąc.
