W polskim systemie edukacji szykują się kolejne zmiany, które mogą mieć istotny wpływ na uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Najnowszy projekt ustawy wprowadza szereg modyfikacji, które mają uporządkować dotychczasowe przepisy, ale także zmieniają sposób funkcjonowania jednego z najważniejszych egzaminów w życiu młodego człowieka. Co dokładnie się zmieni?
- Nowa matura 2026
- Zmiany w zasadach oceniania i odwołań
- Nowa instytucja w procesie odwoławczym
- Nowe zasady wyboru języka
- Nowe regulacje dla matury międzynarodowej i szkół dwujęzycznych
- Nowa definicja matury
- Kiedy zmiany wejdą w życie?
Nowa matura 2026
Ministerstwo Edukacji zaprezentowało projekt nowelizacji ustawy „Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw”, który może znacząco zmienić sposób przeprowadzania egzaminów maturalnych.
ZOBACZ TAKŻE: Rewolucja w opiece nad dziećmi! Rząd zmienia zasady funkcjonowania żłobków!
Zmiany mają wejść w życie w 2026 roku i dotyczą między innymi zasad oceniania, możliwości odwołań oraz listy przedmiotów egzaminacyjnych.
Zmiany w zasadach oceniania i odwołań
Jedną z najbardziej odczuwalnych modyfikacji będzie ograniczenie możliwości odwoływania się od wyników matury.
Uczniowie nie będą już mogli składać odwołań od punktacji w zadaniach zamkniętych.
Będzie to możliwe jedynie w przypadku zadań, które wymagają samodzielnego tworzenia odpowiedzi – np. wypracowań czy zadań otwartych z matematyki.
Wgląd do ocenionej pracy będzie możliwy przez 3 miesiące od dnia ogłoszenia wyników. Z kolei w sytuacji rozbieżnych ocen między egzaminatorem a weryfikatorem, ostateczną decyzję podejmie przewodniczący zespołu egzaminacyjnego.
Nowa instytucja w procesie odwoławczym
Projekt przewiduje także powołanie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Będzie to ciało odpowiedzialne za rozpatrywanie odwołań w przypadkach sporów dotyczących oceny.
Kolegium musi zostać powołane w ciągu 7 dni od złożenia wniosku, a na rozpatrzenie sprawy przewidziano 21 dni (z możliwością jednokrotnego wydłużenia terminu).
Nowe zasady wyboru języka
Nowelizacja przewiduje usunięcie możliwości wyboru języka łacińskiego jako zamiennika nowożytnego języka obcego.
Oznacza to, że zdający będą musieli wybrać jeden z aktualnych języków nowożytnych – np. angielski, niemiecki czy francuski.
Dodatkowo, osoby poprawiające egzamin będą mogły wybrać inny język obcy niż ten, który zdawały wcześniej.
Osoby, które mają trudności językowe ze względu na ograniczoną znajomość polskiego, będą mogły przystąpić do egzaminu w dostosowanej formie – jednak bez ulg w części językowej.
Nowe regulacje dla matury międzynarodowej i szkół dwujęzycznych
Projekt uwzględnia również zmiany dla uczniów posiadających dyplom matury międzynarodowej (IB).
Będą oni mogli przystępować do wybranych części egzaminu maturalnego (pisemnych i ustnych) zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W przypadku absolwentów szkół dwujęzycznych, dopuszcza się rozwiązywanie zadań z niektórych przedmiotów w języku obcym, który był językiem wykładowym w ich szkole – np. z matematyki, biologii czy geografii.
Nowa definicja matury
W projekcie znalazła się także nowa definicja egzaminu dojrzałości. Ma on być przeprowadzany dla osób posiadających wykształcenie średnie lub średnie branżowe i umożliwiać uzyskanie świadectwa dojrzałości.
Co istotne, egzamin będzie opierał się na „oczekiwanych efektach uczenia się”, a nie jak dotychczas na „wymaganiach egzaminacyjnych”.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Obecnie projekt nowelizacji znajduje się w fazie konsultacji publicznych, które potrwają do końca lipca 2025 roku. Ostateczny kształt przepisów poznamy po zakończeniu opiniowania i zatwierdzeniu zmian przez parlament.
Źródło zdjęć: Canva
