Refleksja o wojnie

 Wojna. Pierwszy dzień wojny. Każdy pomyślał, że zna tę sprawę: wojna to przecież znieczulica, jak powiadają. Morfina. Zapomnisz o bólu, o strachu. A guz? Guz rosł. Wszyscy znamy tę naukę wojny. Wojna to morfina. A nienawiść? Potrzebna do wojny nienawiść, ta codzienna nienawiść, którą koi morfina, rośnie.

 Wojna ma to do siebie, że najpierw zabija tych, którzy nie umieją, nie chcą i boją się zabić. Ci, którzy potrafią zabić, przetrwają.

 Wojna to jak ogień w bagnie. Gasić trudno, a kiedy już zacznie pożerać, to trudno powstrzymać się przed poddaniem. Wojna to niewysłowiona boleść, krzyk niewinnych i śmierć marzeń

 Kto kiedykolwiek przeżył wojnę, wie, że każdy akt barbarzyństwa, każda ofiara, każde zniszczenie prowadzi do kolejnego aktu barbarzyństwa, kolejnej ofiary, kolejnego zniszczenia.

 Wojna to maszyna, która w miarę upływu czasu nauczyła się sama siebie produkować. Ludzkość, niestety, nie potrafi tej maszyny zatrzymać.

 Pamiętam, jak kiedyś powiedziałem, że jestem wojownikiem, a nie historykiem. Wojownicy, nie historycy, wyznaczają kierunek historii. Marsz nieustannego postępu - to jest wojna. Wojna bez końca.

 Wojna. Niektórzy uważają ją za nieuniknioną część ludzkiego doświadczenia, inni za zbrodnię przeciwko własnej istocie. Wojna to szaleństwo, zniszczenie, śmierć. Ale zarazem również przestrzeń dla heroizmu, poświęcenia i honoru. Taki paradoks, paradoks wojny.

 Wojna może być stosowana jedynie z najważniejszego powodu i tylko jako ostateczne środki. Ta, która zaczyna bez takiego powodu, szaleje. Naszym celem jest życie - pokój jest najlepszym środkiem do jego zachowania.

 Nie możemy prowadzić wojny zgodnie z zasadami, jeżeli chcemy odnieść sukces. Osiągnięcie wyniku, a nie przestrzeganie tych zasad jest celem. Prawdziwa genialność polega na umiejętności porzucenia zasad.

 Wojna nie determinuje kto jest na prawo, tylko kto jest po lewo.