Wolność to jedna z najszlachetniejszych rzeczy, które Bóg dał człowiekowi. Ale to nie jest wolność 'od' obowiązków, lecz wolność 'do' spełniania obowiązków.
Jan Paweł II podaje swoją definicję wolności w kontekście spełniania obowiązków, a nie unikania ich.
Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany, połam bat
A mury runą, runą, runą
I pogrzebią stary świat! (...)
Wolność nie oznacza braku obowiązków, ale zdolność do decydowania na podstawie dobrowolnej wyboru, a nie z przymusu. Wolność to nie coś, czego człowiek posiada, to jest coś, czym człowiek jest.
Choć wszystkie więzy pękały, zawsze była dla niego wolność – tą słodką, cuchnącą moczem wolność początku, która zdaje się obiecywać wszystko. To jest dopiero wolność! Choćby stawić czoła całemu światu, nie bacząc na żadne konsekwencje... Jednak ta wolność jest jedynie iluzją.
Wolność jest najważniejsza dla życia. Kiedy utracimy wolność, tracimy wszystko.
Prawdziwa wolność to nie nieograniczone możliwości doświadczać, ale umiejętność decydowania, które możliwości chcemy doświadczyć, które wartości chcemy realizować. Wolność to wybór - a nie wszystkie wybory są korzystne.
Wolność polega przede wszystkim na uświadamianiu sobie swojego wyboru i następnej odpowiedzialności za niego. O to, żeby nie być jak pyłek, którym wiatr rzuca tu i tam.
Nie można być wolnym człowiekiem, jeśli żyje się wśród dżungli pełnej łotrów. Nie możemy udawać, że jesteśmy wolni, gdy jesteśmy odizolowani od innych. Wolność to nie samotność. Wolność to solidarność.
Wolność nie polega na tym, żeby robić wszystko, co się chce, ale na tym, żeby nie robić tego, czego się nie chce. To jest cała wolność.
Wolność jest tylko dla tych, którzy mają tyle ducha, żeby być odpowiedzialnymi. Inaczej mówiąc, trzeba mieć odwagę, aby żyć wolnością.
Wolność nie polega na robieniu wszystkiego, co chcemy, ale na tym, że nie musimy tego robić, czego nie chcemy. Wolność to nie tylko prawo, ale przede wszystkim obowiązek.
