Czy wiesz, że możesz opuścić miejsce pracy, nie korzystając z urlopu wypoczynkowego i pracodawca nie ma prawa ci tego odmówić? W polskim prawie pracy istnieje przepis, który umożliwia skorzystanie z tzw. zwolnienia z powodu siły wyższej. Dotyczy to nagłych i nieprzewidywalnych sytuacji rodzinnych, które wymagają natychmiastowej reakcji pracownika. Co ważne – ten przywilej przysługuje każdemu zatrudnionemu na umowę o pracę. Sprawdź, kiedy możesz z niego skorzystać i jak to zgłosić.
- Czym jest zwolnienie z powodu siły wyższej?
- Jak zgłosić nagłe opuszczenie pracy?
- Co z wynagrodzeniem? Czy coś tracisz?
- Dodatkowe dni wolne, o których warto pamiętać
- Wiesz już, że masz więcej praw niż ci się wydawało
Czym jest zwolnienie z powodu siły wyższej?
Zgodnie z art. 148 Kodeksu pracy, każdy pracownik ma prawo do dwóch dni (lub 16 godzin) wolnego w roku, właśnie z powodu działania siły wyższej. W przypadku osób zatrudnionych na część etatu, ta pula przysługuje proporcjonalnie.
To rozwiązanie ma zastosowanie w sytuacjach, które:
- są nagłe,
- były niemożliwe do przewidzenia,
- niezależne od pracownika,
- i wymagają jego natychmiastowej obecności.
Chodzi o poważne sprawy rodzinne, np. zasłabnięcie bliskiej osoby, wypadek dziecka w szkole, nagłe pogorszenie stanu zdrowia kogoś z rodziny.
Uwaga! To nie jest opcja na „łatwe wyjście wcześniej z pracy” – sytuacja musi być uzasadniona i realnie nagła.
Jak zgłosić nagłe opuszczenie pracy?
Pracownik ma prawo zgłosić zamiar skorzystania ze zwolnienia:
- telefonicznie,
- SMS-em,
- mailem,
- lub osobiście.
Należy to zrobić najpóźniej w dniu planowanego opuszczenia pracy. Pracodawca nie może odmówić, jeśli powód jest zgodny z przepisami – czyli nagły i niezależny od pracownika.
ZOBACZ TAKŻE: Ile dni można być na L4 i co grozi po przekroczeniu limitu?
Co z wynagrodzeniem? Czy coś tracisz?
Za czas wolny z tytułu siły wyższej pracownik otrzymuje 50% wynagrodzenia. To istotna różnica w porównaniu np. do w pełni płatnych dni opieki nad dzieckiem.
Dodatkowe dni wolne, o których warto pamiętać
Oprócz zwolnienia z powodu siły wyższej, istnieją jeszcze inne możliwości opuszczenia pracy bez sięgania po urlop wypoczynkowy:
1. Opieka nad dzieckiem do 14 lat- 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku,
- w pełni płatne,
- niekoniecznie musi chodzić o sytuacje nagłe.
- Do 5 dni w roku,
- bezpłatny,
- dotyczy opieki nad członkiem rodziny (np. chory rodzic, małżonek),
- wymaga, aby sytuacja była poważna i medycznie uzasadniona.
Wiesz już, że masz więcej praw niż ci się wydawało
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że polskie prawo pracy daje szereg możliwości uzyskania dodatkowych dni wolnych, które nie są liczone jako urlop wypoczynkowy. Warto znać swoje prawa, aby w razie potrzeby móc z nich świadomie skorzystać – bez stresu i zbędnych tłumaczeń.
Źródło zdjęć: Canva
