W ostatnim czasie trwa gorąca dyskusja nad sensem wprowadzenia do kodeksu postępowania cywilnego dodatkowego zabezpieczenia w odniesieniu do osób podlegających szczególnej ochronie przed zwolnieniem.
- Nowe przepisy Kodeksu cywilnego: kogo nie będzie można zwolnić?
- Bezskuteczność wypowiedzenia
- Kto może skorzystać z ochrony przed zwolnieniem?
- Jak pracodawca może uniknąć dalszego zatrudnienia?
Nowe przepisy Kodeksu cywilnego: kogo nie będzie można zwolnić?
Wraz z końcem września 2023 roku stają się obowiązującymi nowe przepisy wprowadzone w Kodeksie postępowania cywilnego. Te zmiany wprowadzają narzędzia mające na celu ochronę pracowników przed zwolnieniem, mimo że umowa została już wypowiedziana. Czego dotyczą nowe modyfikacje?
Bezskuteczność wypowiedzenia
Pracownik będący częścią grupy objętej ochroną, po otrzymaniu wypowiedzenia, będzie uprawniony do złożenia wniosku do sądu w celu uznania wypowiedzenia za nieważne lub przywrócenia do pracy.
W trakcie trwania postępowania sądowego w sprawie uznania wypowiedzenia za nieważne lub przywrócenia do pracy, pracownik będzie miał możliwość złożenia wniosku o zastosowanie środków zabezpieczających.
„w sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik podlegający szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia dochodzi roszczenia o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy, sąd na wniosek uprawnionego na każdym etapie postępowania udzieli zabezpieczenia przez nakazanie dalszego zatrudnienia go przez pracodawcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Podstawą udzielenia zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Sąd może odmówić udzielenia zabezpieczenia wyłącznie w sytuacji gdy roszczenie jest oczywiście bezzasadne” - art. 7555 par. 1 k.p.c.
Natomiast zabezpieczenie polega na kontynuowaniu zatrudnienia pracownika aż do momentu wydania przez sąd ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie uznania wypowiedzenia za nieważne lub przywrócenia pracownika do pracy.
Warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest jedynie prawdopodobieństwo istnienia roszczenia pracownika. Oznacza to, że w praktyce zostanie ono udzielone w większości przypadków, o ile roszczenie pracownika jest uzasadnione.
Te zmiany w prawie będą obowiązywać od 22 września 2023 roku.
Kto może skorzystać z ochrony przed zwolnieniem?
Ochronie szczególnej przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia podlegają przede wszystkim:
-
kobiety w okresie ciąży
-
pracownicy przebywający na urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich oraz urlopach wychowawczych (od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu)
-
pracownicy zbliżający się do wieku emerytalnego, którzy mają mniej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego
-
osoby powołane do zasadniczej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej
-
pracownicy imiennie wskazani w uchwale zarządu zakładowej organizacji związkowej, którzy są członkami zarządu lub innymi pracownikami tej organizacji związkowej upoważnionymi do reprezentowania organizacji wobec pracodawcy
-
członkowie rady pracowników i członkowie rady pracowniczej w przedsiębiorstwach państwowych
-
społeczni inspektorzy pracy
-
posłowie, senatorowie oraz radni
Jak pracodawca może uniknąć dalszego zatrudnienia?
Jeśli pracownik otrzyma zabezpieczenie od sądu, co oznacza zatrudnienie do prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy, pracodawca ma prawo złożyć odwołanie do sądu drugiej instancji.
Pracodawca może dążyć do unieważnienia zabezpieczenia, jeśli będzie w stanie udowodnić, że pracownik popełnił:
-
przestępstwa, które uniemożliwiają dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem
-
utraty, z własnej winy, uprawnień koniecznych do wykonywania swojej pracy
-
ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracy
