Perfekcjonizm może być pożądaną cechą, ale może być także przekleństwem. W niektórych aspektach życia może przynosić korzyści, w innych natomiast może być wadą. Nazywany jest plagą współczesności.
Perfekcjonizm - charakterystyka
Perfekcjonizm polega na nakładaniu na siebie presji, w celu spełnienia wygórowanych standardów. Jest to dążenie do doskonałości, niedopuszczanie do siebie słabości w trudnych sytuacjach.
Przejawia się np. w dbałości o wygląd, uporządkowaniu spraw w domu, pracy. Może towarzyszyć mu obsesja dążenia do ideału. Perfekcjoniści stawiają sobie bardzo wysoko poprzeczkę i wyznaczają wymagające cele. Często cele te są nierealistyczne.
Perfekcjoniści nie uznają półśrodków- coś jest dla nich idealne, udane na 100% lub całkowicie niewartościowe i nie do przyjęcia. Ludzie tacy kierują się zasadą „wszystko albo nic”. Błędy i niedociągnięcia są przez nich nieakceptowane.
Narzucana presja i obawa przed krytyką
Perfekcjonizm mocno związany jest z obawą przed oceną środowiska. Perfekcjoniści żyją często pod permanentną presją. Obawiają się oceny innych, odczuwają dyskomfort psychiczny. Perfekcjonista jest bardzo wrażliwy na krytykę i skoncentrowany na szukaniu aprobaty u innych ludzi. Najdrobniejsza, krytyczna uwaga w ich kierunku potrafi ich bardzo zranić. Perfekcjoniści każde potknięcie, najmniejszy błąd traktują jako przegraną.
Skąd bierze się perfekcjonizm?
Przyczyny perfekcjonizmu najczęściej mają charakter środowiskowy. Większą skłonność do perfekcjonizmu mają pierworodni, osoby nadmiernie krytykowane w dzieciństwie przez rodziców, czy osoby, które straciły w dzieciństwie kogoś z rodzeństwa lub rodzica.
Perfekcjonizm bazuje na niskim poczuciu wartości. Perfekcjoniści dążą do ciągłego udowadniania sobie swojej wartości. Mają ciągłą i nieodpartą potrzebę udowadniania czegoś sobie i innym.
Skutki toksycznego perfekcjonizmu
Perfekcjonizm może prowadzić do ciągłej pracy i wysiłku, co skutkować może np. wypaleniem zawodowym, konfliktów z innymi lub też do całkowitego zaprzestania działań i aktywności w obawie przed porażką.
Toksyczny perfekcjonizm może powodować zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zaburzenia lękowe, anoreksja, uzależnienia. Może także prowadzić do depresji.
Presja narzucanego sobie perfekcjonizmu może skutkować bólami głowy, problemami trawiennymi, wzmożonym napięciem mięśniowym, a nawet problemami związanymi z układem sercowo–naczyniowym.
Na co zwrócić uwagę?
Dążenie do ideału, który trudno określić skazuje człowieka na ciągłe uczucie niezadowolenia, nieustającą frustrację. Stawianie sobie poprzeczki nie do przeskoczenia wprowadza do naszego życia toksyczny perfekcjonizm.
Życiu perfekcjonisty daleko do perfekcji. Przyjemność wykonywania różnych czynności zastępują wysokie wymagania i niedoścignione ideały.
Praca nad patologicznym perfekcjonizmem może pozwolić nam na spokojniejsze życie. Poprawić się mogą nasze relacje z otoczeniem. Możemy zrzucić ciężar nieustającej presji.
Należy pamiętać, że ideałami można czasami się kierować, nie warto jednak się od nich uzależniać. Zacznij stawiać sobie realistyczne, jasno zdefiniowane cele. Pozwólmy sobie na błędy.
MP