Depresja jest najczęściej diagnozowaną chorobą psychiczną. Dotyka około 10% populacji. Jej początkowe objawy są niepozorne. Mylone są z przemęczeniem, efektem długotrwałego stresu. Nie należy ich jednak lekceważyć, gdyż mogą siać spustoszenie w naszym organizmie – zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej.
Charakterystyka depresji
Depresja charakteryzuje się typowymi objawami psychosomatycznymi tj. wycofywanie się z życia społecznego, apatia, problemy ze snem, zniechęcenie, zmęczenie, brak apetytu, niepokój, pesymistyczne myśli, poczucie pustki, smutek, niekontrolowany płacz, czasem impulsywność, spadek libido, zaburzenia miesiączkowania.
Depresja powoduje ograniczenie aktywności życiowej. Często może prowadzić do stanu zwanego abulia, który charakteryzuje się niemożnością wstawania z łóżka, czy wykonywania podstawowych czynności życiowych.
Osoby cierpiące na depresje mają pesymistyczne myśli. Tracą poczucie własnej wartości, czują bezsens istnienia, niechęć do działania. Nie odczuwają motywacji. Może dojść nawet do urojeń depresyjnych, które polegają na fałszywych sądach, w które chora osoba wierzy.
Typowym objawem depresji jest poczucie braku sensu życia. Chory często chciałby umrzeć w sposób naturalny (usnąć i się nie obudzić). Zdarza się jednak, że pojawiają się również myśli samobójcze, które napływają często do chorego mimo jego woli. Bardzo trudno je kontrolować lub ignorować. Pojawienie się takich myśli jest bezwzględnym wskazaniem do konsultacji z psychiatrą.
Objawem występującym w przebiegu depresji może być lęk. Nie jest to jednak typowy objaw. Lęk ten jest permanentny, ale bliżej nieokreślony. Pacjent nie potrafi określić, czego konkretnie dotyczy. Lęk może mieć charakter wolno-płynący, czyli taki, którego nasilenie stopniowo narasta, a następnie zmniejsza się. Ma przewlekły charakter.
Depresja może dotknąć każdego, bez względu na wiek. Choroba ta dotyka dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn.
Istotna jest ocena stanu zdrowia somatycznego oraz przeprowadzenie zestawu badań laboratoryjnych w celu wykluczenia lub potwierdzenia zaburzeń ogólnomedycznych, które mogą być przyczyną depresji lub z nią współwystępować (np. niedoczynność lub nadczynność tarczycy).
Często podobne dolegliwości spowodowane są niedoborem witaminy B12.
Zaburzenia depresyjne występują bardzo często równocześnie z chorobami somatycznymi takimi jak m.in. nadciśnienie, cukrzyca i praktycznie wszystkie choroby neurologiczne
Przyczyny występowania depresji:
- Czynniki psychologiczne – przewlekły stres w życiu codziennym. Problemy rodzinne, małżeńskie. Brak wsparcia. Jest to również negatywny sposób myślenia, obarczanie się winą za nieszczęśliwe sytuacje, brak wiary w siebie, stawianie sobie wygórowanych celów.
- Czynniki biologiczne - czynniki genetyczne, zmiany poziomu neuroprzekaźników w mózgu, stan zdrowia somatycznego, choroby przewlekłe, uzależnienia.
- Czynniki społeczne – Są to czynniki związane z bytem człowieka. Może być to zła sytuacja mieszkaniowa, zawodowa, wyparcie społecznie, osamotnienie.
Często depresja opiera się jednak na kilku czynnikach. Przyczyny depresji są mieszane.
Leczenie depresji
Podczas leczenia dąży się do remisji, czyli odzyskania stanu sprzed choroby. Należy zadbać też o zapobieganie nawrotom.
Wybór metody i sposobu leczenia zależy od preferencji pacjenta.
Wskazane jest, aby leczenie depresji było kompleksowe, tzn. łączyło zarówno metody farmakologiczne (leki przeciwdepresyjne) jak i psychoterapię (terapia poznawczo-behawioralna, psychodynamiczna, interpersonalna).
Leki przeciwdepresyjne nie uzależniają, nie powodują uciążliwych skutków ubocznych. Wpływają na stężenie serotoniny i noradrenaliny we krwi.
W leczeniu depresji można stosować także fototerapię, która polega na powtarzalnej ekspozycji na światło o określonym natężeniu.
Zastosować można również elektrowstrząsy. Stosuje się je, gdy leki przeciwdepresyjne nie wykazują skuteczności leczenia lub, gdy istnieje przeciwskazanie do ich stosowania.
MP
