Mamy z nimi do czynienia na co dzień. Rządzą naszą psychiką i wpływają na nasze myślenie, zachowanie i decyzje. Dzięki nim wyciągamy wnioski o innych, oceniamy ich i rozumiemy. Czasem jednak mogą zniekształcać i zaburzać naszą rzeczywistość. Dowiedz się, czym są ukryte teorie osobowości.
Ukryte teorie osobowości- czym jest to zjawisko?
Ukryte teorie osobowości to zjawisko po raz pierwszy opisane przez Salomona Ascha w 1946 roku. Można zaobserwować je u wielu osób, choć większość z nich nie zdaje sobie sprawy z tego, że je stosuje. Ludzie najczęściej robią to nieświadomie, niezależnie od intencji, wykształcenia, czy życiowego doświadczenia.
To tendencja do przypisywania wielu cech skojarzonych w naszym umyśle, jeżeli wykryliśmy u danej osoby choćby jedną z nich. Jest automatyczny i bezwiednym kojarzeniem. Pozwala wyciągać wnioski o niezaobserwowanych cechach danego człowieka na podstawie tych, które są widoczne.
Na czym dokładnie polega to zjawisko?
Zjawisko polega na tym, że wydaje nam się, że na podstawie jednej cechy jakieś osoby, na przykład czyjejś atrakcyjności, otwartości, tolerancyjności, bądź jej braku, możemy przewidzieć kolejne.
Oznacza to, że jeśli uznamy, że jakaś osoba jest nietowarzyska, będziemy bardziej skłonni przypisywać jej także inne cechy, które się z tym kojarzą, takie jak samotność, wycofanie, smutek, czy pesymizm. Jeśli zauważamy, że ktoś jest brzydki to myślimy, że jest także niedobry, złośliwy, czy zły. Z kolei osoby, które są atrakcyjne, często postrzegamy jako bardziej kompetentne, inteligentne, czy zaradne.
Do czego to prowadzi?
To zjawisko wpływa na sposób formułowania poglądów, wyciągania wniosków i podejmowania decyzji. Z jednej strony dzięki temu zużywamy mniej zasobów umysłowych, funkcjonujemy sprawniej i szybciej. Z drugiej może być to szkodliwe działanie, które prowadzi do nieracjonalnego postrzegania rzeczywistości i jej zakłamywania.
Przez ukryte teorie osobowości wydaje nam się, że posiadamy wystarczające dane, żeby z całą pewnością móc powiedzieć, jakim typem są oceniane przez nas osoby i jakie cechy posiadają. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, że większość z tych cech nie tylko sami wytworzyliśmy i komuś przypisaliśmy, ale na dodatek tak go teraz postrzegamy i o nim myślimy.
DZ
