Zastanawialiście się kiedyś, co może być przyczyną przedziwnych snów lub koszmarów? Skąd biorą się takie sny, po których przez jeszcze następne kilka godzin nie potrafimy dojść do siebie? Co mogą one oznaczać i jak wpływa ma to na nasze realne życie?
Sny od dawna są wielkim zainteresowaniem naukowców, jak i zwykłych ludzi. Szukamy ich źródła oraz sensu. O ile pozytywne sny są zawsze bardzo przyjemne, tak te przedziwne i negatywne sprawiają, że chodzimy nieobecni i zmęczeni. Wraz z postępem technologii naukowcy są jednak w stanie zbadać aktywność mózgu podczas snu. Dzięki temu potrafią mniej więcej określić, co jest podłożem nieprzyjemnych snów.
Koszmary
Według badań przeprowadzonych przez amerykańskich i szwajcarskich naukowców nasze sny są efektem pracy przygotowawczej mózgu. Co to oznacza? Jest to „trening” systemu nerwowego, aby w prawdziwym świecie móc poradzić sobie z gwałtownym przypływem emocji. Dlatego bardzo często koszmarem są sytuacje, w których musimy walczyć lub uciekać oraz odczuwamy przeróżne emocje, jak stres, lęk, podenerwowanie.
Poddano badaniom osoby, u którym obserwowano pracę mózgu. Okazuje się, że w czasie koszmarów najaktywniejszą częścią mózgu jest wyspa (insula), czyli część kresomózgowia oraz kora środkowa. Wyspa uaktywnia się w momencie, kiedy osoba zaczyna czuć się niepewnie. Odpowiedzialna jest za emocje, które zaraz mają się pojawić. Kora środkowa natomiast odpowiada za reakcję człowieka.
Co ciekawe, osoby, u których koszmary występują znacznie rzadziej, są bardziej podatne na impulsywne i nieprzemyślane działania. Można zatem łatwo się domyślić, że częste koszmary ułatwiają osobie lepsze radzenie sobie w trudnych sytuacjach w świecie rzeczywistym.
Przedziwne sny
W środku nocy nasze ciało odpoczywa, ale nie umysł. Nasz mózg nadal ciężko pracuje, aby uporać się z minionym dniem. To właśnie wtedy zaczynają się te przedziwne sny, które występują w czasie fazy REM, która może wystąpić kilka razy w ciągu nocy. Nasz mózg ma dostęp do wszystkich zakamarków naszego umysłu, a więc zaczyna porównywać nowe wspomnienia z tymi, o których teoretycznie już zapomnieliśmy. Dlatego na przykład nie rozumiemy, dlaczego znajdujemy się w starej szkole ze znajomymi z pracy.
Co jest za to odpowiedzialne? W czasie fazy REM uruchamiają się wszystkie części naszego mózgu poza tą, która odpowiada za logiczne i uważne myślenie. Przez to właśnie nasze sny są szalone i niezrozumiałe, bo część mózgu odpowiedzialna za logikę zwyczajnie tego nie kontroluje.
Ciekawostki senne
Z pewnością każdy z nas miał sen, w którym widział nieznane twarze. Zastanawialiśmy się, jak to jest możliwe widzieć kogoś, z kim nigdy nie rozmawialiśmy. Okazuje się, że nasz mózg potrafi łączyć elementy twarzy różnych osób (które już widzieliśmy) i tworzyć z nich zupełnie kogoś nowego. Nasz mózg nie jest w stanie tworzyć kształtów, które nigdy wcześniej nie widział, a więc nie może też kreować twarzy z elementów, które nawet na chwilę nie widzieliśmy w swoim życiu.
Brak wystarczającej ilości snu (prawidłowa to 7-9 godzin) powoduje spadek leptyny. Jest to hormon, który odpowiada za apetyt człowieka. Jeśli zatem nie śpisz odpowiednio długo, twój apetyt zacznie znacznie wzrastać.
Jak wykorzystać sen, kiedy czegoś się uczymy? Jeśli chcesz szybko i łatwo zapamiętać jakąś informację, to naucz się jej tuż przed pójściem spać. Nasz mózg sortuje przyjęte w ciągu dnia informacje i lepiej je zapamiętuje. W ten sposób, kiedy rano się obudzimy, na spokojnie będziemy wszystko pamiętać.
