Wydana w 2020 roku książka oksfordzkiego filozofa, Toby’ego Orda, rzuciła wyraźne światło na przyszłość naszego gatunku. Autor jasno postawił sprawę: ryzyko „katastrofy egzystencjalnej” dla ludzkości w następnym stuleciu wynosi jeden do sześciu. Chociaż książka ma już trzy lata, to jej przesłanie staje się coraz bardziej powszechne w obliczu katastrof i klęsk, które jedna za drugą nawiedzają naszą planetę.
Wydana w 2020 roku książka oksfordzkiego filozofa, Toby’ego Orda, rzuciła wyraźne światło na przyszłość naszego gatunku. Autor jasno postawił sprawę: ryzyko „katastrofy egzystencjalnej” dla ludzkości w następnym stuleciu wynosi jeden do sześciu. Chociaż książka ma już trzy lata, to jej przesłanie staje się coraz bardziej powszechne w obliczu katastrof i klęsk, które jedna za drugą nawiedzają naszą planetę.
W swoim dziele Ordo podjął głęboką analizę zagrożeń, które stoją przed ludzkością, począwszy od zmian klimatycznych, zagrożenia nuklearnego, aż po możliwość pojawienia się nowych technologii, które mogą być zarówno kluczowe dla naszego postępu, jak i źródłem zagrożeń. Autor nie tylko ostrzega przed potencjalnymi katastrofami, ale także wskazuje na kluczowe obszary, w których ludzkość musi działać, aby zmniejszyć ryzyko.
W kontekście ostatnich wydarzeń na świecie, takich jak pandemia COVID-19 czy ekstremalne zjawiska pogodowe, książka Orda zdobywa coraz większą popularność. Jej przesłanie staje się nie tylko ostrzeżeniem, ale również wezwaniem do działania.
Przywołując naukowe badania i analizy, autor zachęca nas do refleksji nad naszym wspólnym losem i podejmowania działań mających na celu zapewnienie przyszłości naszemu gatunkowi. Ostrzeżenia zawarte w tej książce są nie tylko naukowym przewidywaniem przyszłości, ale także kluczowym sygnałem alarmowym, który przypomina nam o delikatności naszego istnienia na tej planecie i potrzebie podejmowania zrównoważonych działań, aby zapewnić przetrwanie ludzkości w przyszłości.
Czy jesteśmy zagrożeni?
Toby Ord, autor książki zatytułowanej „The Precipice”, przekazuje alarmującą wiadomość:
“ryzyko wyginięcia naszego gatunku wynosi jeden do sześciu”
To zdumiewająco wysokie ryzyko, które podnosi pytanie: czy rzeczywiście jesteśmy na granicy wyginięcia? Zważywszy na obecną liczbę ludności, która przekroczyła już osiem miliardów, może to wydawać się mało prawdopodobne. Jednak Ord przedstawia konkretne argumenty, które podnoszą jego obawy.
W swojej książce przedstawia różne scenariusze prowadzące do wymierania naszego gatunku, oszacowując ich prawdopodobieństwo. Według niego wyginięcie spowodowane uderzeniem asteroidy jest mniej prawdopodobne niż wyginięcie z powodu zmian klimatu, które ocenia na jedno na tysiąc.
Jednakże oba te scenariusze są znacznie mniej groźne niż to, co autor nazywa "niedopasowaną sztuczną inteligencją". W przypadku tej ostatniej sytuacji, ryzyko gwałtownie wzrasta do jednego do dziesięciu.
Książka zawiera kompletną tabelę potencjalnych wydarzeń prowadzących do wymierania, w tym uderzenia asteroidy, buntu maszyn, użycia broni nuklearnej w związku z rosnącymi konfliktami na świecie czy nowych patogenów stworzonych przez człowieka w laboratoriach. Ord podkreśla jednak, że wszystkie te szacunki są raczej subiektywne. Nie ma pewności, czy obliczenia Orda są odpowiednio kalibrowane, ponieważ brakuje podstaw obserwacyjnych. Autor twierdzi, że te szacunki mają bardziej wymiar psychologiczny niż naukowy.
Przedstawiają one wskazówki, na co należy zwrócić uwagę, aby uniknąć katastrofy, ale bez pewnych podstaw obserwacyjnych, pozostają w sferze subiektywnej interpretacji. Ostatecznie, użyte przez autora wartości prawdopodobieństwa mają na celu wywołanie odpowiedniego wpływu psychologicznego, zamiast być surowo naukowo uzasadnione.
Ord twierdzi, że w nadchodzących dziesięcioleciach ludzkość będzie musiała zmierzyć się ze zmianami klimatu, ryzykiem użycia broni nuklearnej, inżynieryjnymi patogenami stworzonymi w laboratoriach, nieuczciwą sztuczną inteligencją oraz zbłąkanymi asteroidami. To wyzwania, które zdają się rosnąć w skali i złożoności, a odpowiedzi na nie będą wymagały globalnej współpracy, zdolności do podejmowania trudnych decyzji i skoordynowanego działania na wielu płaszczyznach nauki i technologii.
Jakie jest ryzyko?
Oksfordzki filozof, przedstawiając precyzyjne ryzyko katastrofy egzystencjalnej, oparł swoje obliczenia na rachunku prawdopodobieństwa, dziedzinie matematyki, która ma swoje korzenie w grach. Rachunek prawdopodobieństwa pozwala na określenie szansy na zaistnienie konkretnego zdarzenia, a wynik zależy przede wszystkim od dostępnych danych. Aby obliczyć prawdopodobieństwo, potrzebujemy zestawu powtarzających się zdarzeń, na podstawie których możemy dokonać oszacowań.
Jednak jak to wszystko ma się do ludzkości, skoro tylko raz w historii naszego istnienia byliśmy bliscy wyginięcia? Jak na podstawie jednorazowego incydentu można obliczyć prawdopodobieństwo jego ponownego wystąpienia?
Ord skupia się w swojej książce na analizie potencjalnych scenariuszy związanych z wymieraniem, starając się znaleźć analogiczne wydarzenia, z których można wyciągnąć wnioski. Korzystając z naukowych danych i modeli, próbuje zrozumieć, jakie czynniki mogą prowadzić do katastrofy egzystencjalnej oraz jakie działania możemy podjąć, aby zmniejszyć to ryzyko. Ostatecznie, jego podejście opiera się na analizie możliwych scenariuszy oraz nauczeniu się z przeszłości, aby lepiej zrozumieć przyszłość naszego gatunku.
Ludzkość jest w stanie oszacować ryzyko uderzenia Ziemi przez asteroidę o tak dużych rozmiarach, że mogłoby to spowodować masowe wymieranie. Mamy wiedzę na temat potencjalnych zagrożeń, takich jak asteroida Bennu, która według obecnych danych może stanowić realne ryzyko uderzenia w Ziemię.
Według obliczeń Toby'ego Orda, ryzyko wyginięcia spowodowanego uderzeniem asteroidy zostało oszacowane na jeden na milion. Jednak Ord podkreśla jednocześnie znaczny stopień niepewności związany z tymi obliczeniami. Wartościowe jest to, że ludzkość ma zdolność do monitorowania i analizowania takich zagrożeń, co pozwala nam lepiej zrozumieć ryzyko i podjąć działania mające na celu minimalizację potencjalnych skutków uderzenia asteroidy.
