Listopad to miesiąc, który przynosi niezapomniane zjawiska astronomiczne na niebie. Zmierzamy ku dłuższym i chłodniejszym nocom, które otwierają przed nami przestrzeń do odkrywania fascynujących tajemnic kosmosu.
Listopad zapowiada się jako fascynujący miesiąc dla miłośników astronomicznych obserwacji. Pomimo chłodniejszych wieczorów, tereny nieba będą dostępne przez coraz dłuższe godziny. W tym miesiącu warto poświęcić czas na śledzenie niezwykłych zjawisk, takich jak zasłonięcie Wenus przez Księżyc oraz obserwację dwóch imponujących rojów meteorów: Północnych Taurydów i Leonidów. To doskonała okazja, by zanurzyć się w fascynującym świetle gwiazd i odkryć tajemnice naszego nieba.
Gwiazdy i planety
Listopad, pomimo chłodnych nocy, to doskonały czas dla miłośników astronomii. W tym miesiącu możemy obserwować gwiazdy i planety bez obawy przed uciążliwymi owadami, a ciemniejsze niebo dodaje uroku obserwacjom. Szczególnie warto zwrócić uwagę na Jowisza, który 1-2 listopada osiągnie najbliższy punkt Ziemi, a 3 listopada znajdzie się naprzeciwko Słońca, pięknie oświetlając nasze niebo. To będzie najlepsza okazja, aby podziwiać Jowisza w całym jego blasku.
Przy użyciu lornetki lub teleskopu warto także skierować wzrok w stronę Saturna. Nawet przy minimalnym powiększeniu 30x można dostrzec słynne pierścienie planety. Niezapomnianym wydarzeniem będzie również dzienne zasłonięcie Wenus przez Księżyc, które odbędzie się 9 listopada. To doskonała okazja, aby podziwiać te niezwykłe zjawiska na naszym niebie.
Kiedy Księżyc zasłoni Wenus?
9 listopada będziemy mieli wyjątkową okazję obserwować pierwsze od trzech lat zasłonięcie Wenus przez Księżyc, widoczne z Polski. Pomimo, że zjawisko to będzie miało miejsce w ciągu dnia, co wpłynie na widoczność, warto poświęcić chwilę na śledzenie tego rzadkiego wydarzenia. Zacznie się od koniunkcji obu ciał niebieskich tuż przed świtem.
W momencie zasłonięcia Księżyc będzie oświetlony tylko w 17 procentach, ale jego blask będzie dopełniony przez delikatne światło popielate. Zakrycie nastąpi około godziny 10:52, z dokładnością do 10 minut, w zależności od lokalizacji obserwatora. Zjawisko będzie widoczne na wysokości 30 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem. Cały proces przysłaniania Wenus przez Księżyc potrwa około 43 sekundy, po czym najjaśniejsza z planet zniknie za naszym naturalnym satelitą i pozostanie ukryta przez ponad godzinę, po czym pojawi się z przeciwnej strony. To niepowtarzalna okazja, którą warto uczcić czasem i uwagą.
Północne Taurydy
Północne Taurydy to rój meteorów, którego aktywność trwa od 20 października do 10 grudnia, osiągając szczyt 12 listopada. Powstanie tego roju związane jest z planetoidą 2004 TG10.
Mimo że nie jest to najbardziej obfity rój na jesiennym nocnym niebie, oferuje około 5 meteorów na godzinę. Jest to jednak doskonały przedsionek do spektakularnego "deszczu meteorów" podczas maksimum Leonidów. Warto zacząć swoją przygodę z obserwacją meteorów od tego roju, aby być gotowym na jeszcze bardziej widowiskowe zjawisko wkrótce potem.
Aktywność Leonidów
Leonidy to coroczny rój meteorów, którego aktywność trwa od 10 do 23 listopada, osiągając swoje maksimum między 17. a 18. dniem miesiąca. Jest to najszybszy znany rój meteorów, co sprawia, że tworzy spektakularne "deszcze meteorów".
Meteoroidy tego roju poruszają się w ziemskiej atmosferze z prędkością nawet 72 km/s. Rój ten jest związany z kometą 55P/Tempel-Tuttle, kometą okresową należącą do grupy komet typu Halleya. Kometę tę co 33 lata przybliża do Słońca, a materiał wyrzucany podczas zbliżenia gwarantuje nam co roku niezapomniane widowisko jesienią. Podczas maksimum aktywności możemy spodziewać się obserwacji od 10 do 15 meteorów na godzinę. To wyjątkowe zjawisko warto uwiecznić na niebie.
Bobrowy Księżyc
Pełnia Księżyca znanego również jako Bobrowy Księżyc lub Mroźny Księżyc przypada na 27 listopada. Ta pełnia jest nazywana „Bobrową”, ponieważ w tym okresie bobry zaczynają gromadzić zapasy żywności i przygotowywać się na nadchodzącą zimę. Termin ten funkcjonuje zwłaszcza wśród mieszkańców Ameryki Północnej.
Pełnia listopadowego Księżyca często jest nazywana Mroźnym Księżycem, ponieważ przypada na okres, gdy doświadczamy pierwszych poważnych mrozów. Ta pełnia symbolizuje nadchodzącą zimę, dlatego w naszym regionie jest znana jako Mroźny Księżyc.
