Wielu z nas zadaje sobie pytanie, jakie cechy, zdolności i predyspozycje dziedziczymy po naszych matkach, a co nabywamy w wyniku doświadczeń życiowych i wpływu środowiska. Choć genetyka odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu naszego wyglądu i zdrowia, to równie istotne są czynniki zewnętrzne, które wpływają na naszą osobowość, umiejętności i sposób myślenia. Co tak naprawdę jest nam przekazane w genach?
Dziedziczenie cech biologicznych i psychicznych to temat, który od lat fascynuje naukowców i rodziców. Wiele osób zadaje sobie pytanie, co tak naprawdę przekazują nam matki, a co ojcowie. Ostatnie badania ujawniają, że to, co dziedziczymy po matkach, może być bardziej złożone, niż się wydaje.
Czy osobowość jest dziedziczona?
Psychiatrzy definiują osobowość jako unikalny zestaw zachowań, stylów myślenia i emocjonalnych reakcji charakterystycznych dla danej osoby.
ZOBACZ TAKŻE: "W przemocowym związku od pieciu lat" - Zapłakana Derpeiński rozstała sięz partnerem!
Jedną z powszechnie uznawanych teorii jest koncepcja „Wielkiej Piątki” opracowana przez Paula Costę i Roberta R. McCrae, która wyróżnia pięć kluczowych wymiarów osobowości, które są stałe i wpływają na zachowanie jednostki. Te wymiary to:
-
Otwartość – odnosi się do gotowości do podejmowania nowych doświadczeń i otwartości na różnorodność ludzi.
-
Sumienność – charakteryzuje się wysoką samokontrolą oraz silnym nastawieniem na osiąganie celów.
-
Ekstrawersja – obejmuje cechy takie jak towarzyskość, łatwość w nawiązywaniu kontaktów oraz nadpobudliwość.
-
Ugodowość – wiąże się z empatią, życzliwością i niskim poziomem potrzeby rywalizacji.
-
Neurotyczność – dotyczy wahań nastrojów i skłonności do przeżywania negatywnych emocji, takich jak smutek czy stres.
Według badań, cechy te mogą być dziedziczone w 40-60% przypadków.
Czy charakter jest zapisany w genach?
Czynniki kształtujące osobowość od lat są przedmiotem badań psychologów i psychiatrów. Nie jest do końca jasne, w jakim stopniu na nasze cechy wpływają geny, a w jakim wychowanie, życiowe doświadczenia czy otoczenie. Niemniej jednak, coraz więcej badań wskazuje na dziedziczne powiązania.
Jedne z większych badań, w których uczestniczyły bliźnięta i dzieci adoptowane, sugerują, że genetyka może odpowiadać za 30 do nawet 60% cech osobowości.
Co więcej, naukowcy badają także dziedziczenie cech przez pokolenia.
Badanie prowadzone przez profesora Goenijana z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles wykazało, że stany takie jak lęk czy niepokój mogą być odczuwane nie tylko przez osoby, które doświadczyły traumatycznych wydarzeń, takich jak trzęsienie ziemi czy wojna, ale także przez ich dzieci i wnuki.
Po kim więcej dziedziczymy?
Bardzo wiele badań wskazuje na to, że istnieje silniejsze powiązanie między dziećmi a matkami w kontekście dziedziczenia różnych cech.
Na przykład, problemy ze snem, potencjał sportowy czy zaburzenia nastroju częściej pojawiają się u dzieci, które mają matki z podobnymi doświadczeniami.
Dodatkowo, nowoczesne badania sugerują, że neuroatypowość, taka jak ADHD, nie jest wyłącznie przypadłością męską, jak dotychczas sądzono.
Coraz częściej okazuje się, że zaburzenia te mogą występować nawet częściej u dziewczynek i kobiet, a także być przekazywane przez nie w genach.
Źródło zdjęć: Canva
