<font color="#ffff00">„Kości zostały rzucone”</font> – znane powiedzenie. Wielu kojarzy, że jest ono autorstwa <font color="#ffff00">Juliusza Cezara</font>, jednak do jakiej sytuacji się odnosiło. Jakie wydarzenia historyczne stoją za tym cytatem?
W czasach Republiki Rzymskiej Rubikon był rzeką graniczną między Galią Przedalpejską a Italią. W związku z rosnącą siłą polityczną Juliusza Cezara Senat wyznaczył na rzece granicę, której ten nie mógł przekroczyć ze swoimi legionami. Miało to stanowić zabezpieczenie przed ewentualnym zamachem stanu.
Przekroczenie przez Gajusza Juliusza Cezara rzeki Rubikon położonej w Italii oznaczało w 49 roku p.n.e. rozpoczęcie wojny domowej przeciwko Pompejuszowi i Senatowi.
To właśnie podczas przekraczania Rubikonu, Cezar wypowiedział słowa Alea iacta est! (tradycyjnie „kości zostały rzucone”, a dosłownie „kostka została rzucona”). Oznaczało to, że nie ma już odwrotu od decyzji. Zwrot został najprawdopodobniej zaczerpnięty przez Cezara z komedii greckiego pisarza Menandra Arrephorus1.
Historyk Swetoniusz tak opisuje to wydarzenie:
<font color="#ffff00">Dogonił swe kohorty nad rzeką Rubikonem, stanowiącą granicę jego prowincji. Zatrzymał się chwilę i obliczając ogrom swego zamierzenia, zwrócił się do świty ze słowami: „Jeszcze teraz mogę się cofnąć; jeśli przejdę ten mostek, o wszystkim rozstrzygnąć będzie zdolny jeno miecz”. </font>
<font color="#ffff00">Gdy jeszcze zwlekał, takie ukazało się prorocze zjawisko Oto jak człowiek niezwykłego wzrostu i urody zjawił się nagle w pobliżu, siedząc i przygrywając na trzcinowej fujarce. Gdy oprócz pasterzy zbiegł, się tłumnie żołnierze z posterunków, aby go posłuchać, wśród nich trębacze, ów człowiek, chwyciwszy od jednego trąbę, skoczył do rzeki, z wielką siłą zagrał hasło bojowe i przeszedł na drugi brzeg. Wówczas Cezar rzekł. Idźmy tam, dokąd nas wzywają znaki wieszcze bogów oraz niesprawiedliwość wrogów. Kości są rzucone”. I w ten sposób przeprowadził wojsko przez rzekę. </font>
– Swetoniusz, Boski Juliusz, 31, 32, 33
