Onychofagia – co to jest? Czy sama sobie to robisz?

Czy zdarza Ci się wykonywać pewne czynności zupełnie automatycznie, nie zastanawiając się nad ich konsekwencjami? Może towarzyszy Ci uczucie ulgi, gdy to robisz, ale później pojawia się wstyd lub irytacja? Być może nawet nie zdajesz sobie sprawy, jak często powtarzasz ten nawyk. Choć wydaje się niegroźny, może mieć poważne skutki dla Twojego zdrowia i wyglądu. Czym dokładnie jest onychofagia i jak się jej pozbyć? Sprawdź, czy problem dotyczy także Ciebie.

• Czym jest onychofagia?
• Przyczyny onychofagii
• Skutki obgryzania paznokci
• Jak przestać obgryzać paznokcie?
• Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?

Onychofagia to medyczne określenie na nawyk obgryzania paznokci. Choć wiele osób traktuje to jako nieszkodliwe przyzwyczajenie, w rzeczywistości może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i psychicznych. Czy zdarza Ci się obgryzać paznokcie, nawet gdy nie jesteś tego świadoma? Sprawdź, czy dotyczy Cię ten problem i jak sobie z nim poradzić.

Czym jest onychofagia?

Onychofagia to kompulsywne obgryzanie paznokci, które często ma podłoże psychologiczne. Może występować w sytuacjach stresowych, gdy jesteśmy znudzeni lub skoncentrowani na jakimś zadaniu. Problem ten dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych i bywa trudny do opanowania.

Obgryzanie paznokci często zaczyna się w dzieciństwie i, jeśli nie jest kontrolowane, może utrzymać się przez całe życie. Niektórzy traktują to jako sposób na redukcję napięcia, inni nawet nie zdają sobie sprawy, że to robią.

Przyczyny onychofagii

Obgryzanie paznokci może wynikać z różnych czynników. Oto najczęstsze przyczyny:

1. Stres i napięcie emocjonalne

Wielu ludzi obgryza paznokcie w sytuacjach stresowych. To sposób na radzenie sobie z lękiem, złością czy frustracją.

2. Nuda i brak zajęcia

Niektóre osoby sięgają po ten nawyk, gdy się nudzą. Gdy ręce są bezczynne, mimowolnie zaczynają obgryzać paznokcie.

3. Perfekcjonizm i potrzeba kontroli

Osoby, które chcą mieć zawsze „idealne” paznokcie, często próbują usuwać wszelkie nierówności zębami.

4. Czynniki genetyczne

Niektóre badania wskazują, że skłonność do obgryzania paznokci może być dziedziczna. Jeśli ktoś w rodzinie miał ten nawyk, istnieje większe ryzyko, że również go przejmiesz.

5. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD)

Onychofagia może być objawem zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD) lub innych problemów psychicznych, np. zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD).

Skutki obgryzania paznokci

Choć może się wydawać, że obgryzanie paznokci to tylko irytujący nawyk, jego konsekwencje mogą być poważne:

Infekcje bakteryjne i grzybicze

Pod paznokciami gromadzą się bakterie i drobnoustroje, które mogą prowadzić do infekcji.

Uszkodzenia szkliwa i problemów stomatologicznych

Zęby nie są przystosowane do gryzienia twardych paznokci, co może prowadzić do nadmiernego ścierania szkliwa, a nawet pęknięć zębów.

Zniekształcenie paznokci i skórek

Częste obgryzanie prowadzi do nieestetycznych, nierównych paznokci, a w niektórych przypadkach może zahamować ich wzrost.

Wpływ na zdrowie psychiczne

Osoby, które obgryzają paznokcie, często czują wstyd i frustrację, co może pogłębiać problem i obniżać samoocenę.

Jak przestać obgryzać paznokcie?

Jeśli chcesz pozbyć się tego nawyku, oto kilka skutecznych sposobów:

1. Używaj specjalnych lakierów

Na rynku dostępne są gorzko smakujące lakiery, które skutecznie zniechęcają do obgryzania paznokci.

2. Noszenie rękawiczek lub plastrów

W sytuacjach, gdy wiesz, że możesz obgryzać paznokcie, warto założyć rękawiczki lub plastry, aby ograniczyć dostęp do paznokci.

3. Zadbaj o paznokcie

Regularne wizyty u kosmetyczki, manicure lub przedłużanie paznokci mogą pomóc w ograniczeniu nawyku.

4. Zajmij ręce czymś innym

Zamiast obgryzać paznokcie, warto trzymać pod ręką gumę do żucia, antystresową kulkę lub fidget spinner.

5. Zwracaj uwagę na momenty, w których to robisz

Świadomość tego, kiedy obgryzasz paznokcie, może pomóc w wypracowaniu zdrowszych mechanizmów radzenia sobie ze stresem.

6. Pracuj nad redukcją stresu

Relaksacja, medytacja, joga czy regularne ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w zmniejszeniu napięcia i eliminacji nawyku.

Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?

Jeśli obgryzanie paznokci jest bardzo intensywne i trudne do kontrolowania, może to wskazywać na głębszy problem psychologiczny, np. OCD. W takim przypadku warto skonsultować się z psychologiem lub psychiatrą, który pomoże znaleźć skuteczne metody terapii.

Onychofagia, czyli nawykowe obgryzanie paznokci, może wydawać się nieszkodliwym przyzwyczajeniem, ale w rzeczywistości niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne i psychiczne. Jeśli problem dotyczy Ciebie, warto spróbować różnych metod, aby go wyeliminować. Pamiętaj, że najważniejsze jest zrozumienie przyczyn i zastąpienie złego nawyku zdrowszymi alternatywami.

Zobacz także: Psychologia miłości. Dlaczego zakochujemy się w konkretnych osobach?

źródło zdjęć: Canva