W ostatnich latach rośnie zainteresowanie dokumentami z okresu PRL-u, które mogą być warte znaczne sumy. Choć wiele z nich wydaje się być tylko pamiątką przeszłości, niektóre z nich posiadają wartość kolekcjonerską, a ich właściciele mogą liczyć na niemały zastrzyk gotówki. O jaki dokument chodzi?
- Najbardziej rozpoznawalne auta z okresu PRL-u
- Specjalna książeczka oszczędnościowa
- Ten dokument z PRL-u może być wart fortunę
Czasy PRL-u wciąż wywołują u wielu Polaków mieszane uczucia, pełne nostalgii za minionymi latami. Wówczas jednym z największych marzeń było posiadanie własnego auta. W okresie, gdy dostęp do samochodów zachodnich marek był mocno ograniczony, Polacy musieli zadowalać się tym, co było dostępne na rodzimym rynku.
Najbardziej rozpoznawalne auta z okresu PRL-u
W czasach PRL-u jednym z najbardziej znanych samochodów był Fiat 126p, czyli Maluch.
ZOBACZ TAKŻE: „Nie powinno to mieć miejsca podczas ceremonii”! Zaskakujące, co ludzie wkładają do trumny!
To auto było marzeniem wielu rodzin, głównie ze względu na swoje niewielkie rozmiary, które idealnie pasowały do wąskich miejskich uliczek.
Z kolei większy Fiat 125p, zwany "dużym Maluchem" lub kredensem, oferował więcej przestrzeni i komfortu, choć nie cieszył się aż tak dużą popularnością jak mniejszy model. Mimo to zdobył sympatię wielu Polaków.
Specjalna książeczka oszczędnościowa
W czasach PRL-u, aby zdobyć samochód, trzeba było mieć specjalną książeczkę oszczędnościową, na której gromadzono pieniądze na zakup auta.
Aby ją otrzymać, należało wpłacić co najmniej 5 tys. zł i wybrać rok, w którym chciało się otrzymać samochód – to właśnie od tej decyzji zależała wysokość rat.
W latach 1977-1980 wystawiono około 272 tys. takich książeczek na Fiaty. Popyt na auta był tak duży, że produkcja nie nadążała, dlatego wprowadzono system losowania kolejki.
Losowanie było jednak rzadkością, a zdobycie samochodu w ten sposób było niemal cudem. Często osoby, które regularnie wpłacały pieniądze, kończyły opłacając nawet 100% ceny auta, ale i tak musiały czekać na swój samochód. Wielu z nich do dziś ma te książeczki, podobnie jak książeczki mieszkaniowe.
Niestety, nie wszyscy, którzy je mieli, otrzymali wymarzone auta. Produkcja samochodów Fiat 126p i innych modeli była ograniczona, a wiele osób nigdy nie doczekało się swojego pojazdu.
W 1996 roku uchwalono ustawę, która przyznała takim osobom prawo do rekompensaty. Początkowo była to niewielka kwota, ale z czasem była ona waloryzowana.
Ten dokument z PRL-u może być wart fortunę
Osoby, które wpłaciły pieniądze na Fiata, ale nigdy nie otrzymały swojego samochodu, mogą teraz starać się o rekompensatę. Dotyczy to osób, które dokonały przedpłat w 1981 roku.
Co ciekawe, nawet ich spadkobiercy mogą ubiegać się o zwrot środków. Warunkiem koniecznym jest posiadanie książeczki oszczędnościowej oraz potwierdzenie pełnej wpłaty na zakup auta.
Jeśli nie ma dowodu na dokonanie płatności, nie ma możliwości uzyskania rekompensaty.
Warto także wiedzieć, że kwota rekompensaty za Fiata 126p i FSO 1500 rośnie z roku na rok.
W 2024 roku Ministerstwo Finansów ponownie podniosło jej wysokość. Zgodnie z danymi z IV kwartału 2024 roku, osoby, które zapłaciły za Fiata 126p, mogą otrzymać 19 086 zł, a za FSO 1500 – aż 27 046 zł.
Aby ubiegać się o zwrot, należy udać się do dowolnej placówki PKO Banku Polskiego, zabierając ze sobą dowód tożsamości oraz książeczkę przedpłaty.
Źródło zdjęć: Canva, Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCeczka_oszcz%C4%99dno%C5%9Bciowa https://pl.wikipedia.org/wiki/Fiat_126