Wybory prezydenckie za nami. Nową głową państwa został Karol Nawrocki, reprezentant Prawa i Sprawiedliwości, który pokonał Rafała Trzaskowskiego z Koalicji Obywatelskiej różnicą niespełna 2 punktów procentowych. Wynik wyborów wzbudził pytania o przyszłość kluczowych programów socjalnych, w tym świadczenia 800 plus, które od lat jest filarem polityki prorodzinnej w Polsce. Co może się zmienić w najbliższym czasie? Czy 800 plus może ulec istotnym zmianom?
- Jaka jest przyszłość programu 800 plus?
- Nowe zasady 800 plus od czerwca 2025
- Czy 800 plus przejdzie reformę?
- Co dalej z 800 plus?
Jaka jest przyszłość programu 800 plus?
Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła, że Karol Nawrocki zdobył 50,89 proc. głosów, a jego przeciwnik, Rafał Trzaskowski 49,11 proc.
ZOBACZ TAKŻE: Aktywne Wakacje 2025! Rusza nabór wniosków o dofinansowanie! Kto może skorzystać?
Obaj kandydaci odnieśli się w kampanii do tematu 800 plus, ale ich podejście do programu istotnie się różniło, szczególnie w kontekście cudzoziemców.
Karol Nawrocki, jako kandydat PiS, podkreślał, że nie dopuści do likwidacji programu. Nazwał go "sukcesem polityki prorodzinnej" i zapewnił, że będzie walczył zarówno o 800 plus, jak i trzynaste oraz czternaste emerytury.
Będę bić się w waszym imieniu o trzynaste i czternaste emerytury. Nie dam zabrać 800 plus – mówił Karol Nawrocki
Szczególnie mocno akcentował, że świadczenia powinny trafiać przede wszystkim do polskich obywateli.
Nie pozwolę podwyższyć wieku emerytalnego dla kobiet mężczyzn, ale także będę upominał się o 800 plus. Ta polityka socjalna rządu PiS jest wielkim sukcesem i warto to przyznać – powiedział Karol Nawrocki
Z kolei Rafał Trzaskowski proponował, aby świadczenia dla Ukraińców były uzależnione od ich aktywności zawodowej i fiskalnej w Polsce. Jego zdaniem pomoc państwa powinna przysługiwać tylko tym, którzy mieszkają, pracują i płacą tu podatki.
Dla nas najważniejsze jest to, że każdy, kto do nas przyjeżdża i chce liczyć na wsparcie, powinien wzmacniać gospodarkę. I dlatego ja proponuję zmianę fundamentalną, a mianowicie jeżeli chodzi o świadczenia takie jak 800+ dla Ukraińców, one się powinny należeć wtedy, jeżeli Ukraińcy będą pracować, jeżeli będą mieszkać w Polsce i jeżeli będą w Polsce płacić podatki – mówił Rafał Trzaskowski
Nowe zasady 800 plus od czerwca 2025
Niezależnie od wyniku wyborów prezydenckich, od 1 czerwca 2025 roku weszły w życie istotne zmiany w programie Rodzina 800 plus, które wynikają z wcześniej uchwalonej nowelizacji.
Kluczową zmianą jest wymóg uczęszczania dziecka do szkoły na terenie Polski. Brak spełnienia tego warunku skutkuje utratą świadczenia.
Nowe regulacje najbardziej dotykają dzieci ukraińskich uchodźców, które dotąd mogły realizować obowiązek szkolny w trybie zdalnym, w szkołach ukraińskich.
Obecnie rodzice tych dzieci nie mogą już pobierać świadczenia, jeśli dziecko nie jest fizycznie obecne w polskim systemie edukacyjnym.
Szacuje się, że na skutek tej zmiany prawo do 800 plus straciło około 20 tysięcy dzieci.
Nowe przepisy zawierają jednak wyjątek, dzieci kończące ukraiński system edukacji mogą kontynuować naukę zdalną, zachowując świadczenie.
Czy 800 plus przejdzie reformę?
Choć 800 plus pozostaje jednym z fundamentów polityki społecznej, coraz więcej Polaków domaga się jego reformy.
Z badania SW Research dla „Rzeczpospolitej” wynika, że aż 50 proc. respondentów opowiada się za ograniczeniem lub nawet likwidacją programu.
Krytycy wskazują na wysokie koszty (ponad 62 mld zł rocznie) i brak zauważalnego wpływu na wzrost dzietności.
Część społeczeństwa uważa również, że program nie jest sprawiedliwie dystrybuowany, szczególnie w kontekście obcokrajowców.
Jednocześnie dane NBP pokazują, że większość ukraińskich obywateli w Polsce pracuje – aż 78 proc. według raportu z listopada 2024 roku – co przeczy tezie, że świadczenia trafiają wyłącznie do osób biernych zawodowo.
Co dalej z 800 plus?
W najbliższych miesiącach nie należy spodziewać się rewolucyjnych zmian w programie. Zarówno rząd, jak i nowy prezydent deklarują kontynuację wypłat dla polskich rodzin. Jednocześnie obserwujemy początek procesu ograniczania dostępu do świadczenia, przede wszystkim dla cudzoziemców, którzy nie spełniają określonych kryteriów.
O tym, czy program 800 plus przejdzie głębszą reformę, zadecydują nie tylko kolejne decyzje legislacyjne, ale też dalsze reakcje społeczne i sytuacja budżetowa państwa.
Źródło zdjęć: Canva
