Od 1 czerwca 2025 roku świadczenie 800 plus dla obywateli Ukrainy będzie wypłacane tylko tym rodzinom, których dzieci uczęszczają do polskich przedszkoli i szkół. Nowe przepisy, choć mają na celu wzmocnienie integracji z polskim systemem oświaty, pozostawiają jednak pewne furtki, które mogą być wykorzystywane do zachowania prawa do świadczeń bez faktycznej obecności dziecka w placówce.
- Obowiązkowe przygotowanie przedszkolne tylko dla sześciolatków
- Kto straci prawo do świadczenia 800 plus?
- Wyjątki od zasad
- Edukacja domowa jako legalny sposób obejścia przepisów?
- Co z programem „Dobry Start”?
- Terminy wypłat i weryfikacja świadczeń
Obowiązkowe przygotowanie przedszkolne tylko dla sześciolatków
W polskim prawie nie istnieje ogólny obowiązek przedszkolny dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat – mają one prawo, ale nie obowiązek uczęszczania do przedszkola.
ZOBACZ TAKŻE: „500 plus dla małżeństw”? Nowy projekt w Senacie może wesprzeć seniorów
Obowiązek pojawia się dopiero w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Wówczas musi ono odbyć tzw. roczne przygotowanie przedszkolne, potocznie nazywane „zerówką”.
Obowiązek ten można spełniać nie tylko w tradycyjnej placówce, ale również w edukacji domowej, jeśli wyrazi na to zgodę dyrektor przedszkola lub szkoły.
Po „zerówce” dziecko podlega już obowiązkowi szkolnemu – od 7. roku życia – który także może być realizowany w edukacji domowej, ale tu dochodzi konieczność zdawania corocznych egzaminów klasyfikacyjnych.
Kto straci prawo do świadczenia 800 plus?
Na podstawie nowelizacji ustawy pomocowej z 15 maja 2024 r., od 1 czerwca 2025 roku tylko dzieci obywateli Ukrainy, które spełniają poniższe kryteria, zostaną objęte świadczeniem 800 plus:
-
realizują obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego (dla sześciolatków)
-
uczą się w polskiej szkole podstawowej lub ponadpodstawowej
-
albo w inny sposób spełniają obowiązek nauki w Polsce
Weryfikacją spełniania tego warunku zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który co miesiąc będzie sprawdzał obecność dziecka w Systemie Informacji Oświatowej (SIO). W razie braku danych ZUS wyśle wezwanie do wyjaśnień.
Wyjątki od zasad
Są dwa przypadki, w których dziecko może nadal otrzymywać świadczenie 800 plus, mimo że nie uczęszcza do przedszkola lub szkoły:
-
dziecko nie osiągnęło jeszcze wieku obowiązkowego przygotowania przedszkolnego – czyli ma mniej niż 6 lat
-
rodzice uzyskali odroczenie spełniania obowiązku szkolnego lub przedszkolnego
Edukacja domowa jako legalny sposób obejścia przepisów?
Ustawa pozwala na realizację obowiązku przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego w formie edukacji domowej – jeśli rodzice uzyskają zgodę dyrektora placówki.
W takim przypadku dziecko musi być formalnie zapisane do polskiego przedszkola lub szkoły, ale nie musi fizycznie uczęszczać na zajęcia.
To właśnie ta możliwość staje się sposobem na obejście przepisów, zwłaszcza w przypadku dzieci sześcioletnich.
W „zerówce” nie ma bowiem obowiązku zdawania egzaminów, co odróżnia ten etap od dalszej edukacji domowej.
Dzięki temu rodzice mogą nadal kształcić dziecko zdalnie w ramach ukraińskiego systemu edukacji, a jednocześnie zachować prawo do 800 plus, zapisując dziecko formalnie do polskiej placówki.
Co z programem „Dobry Start”?
Nowe zasady obejmują również świadczenie „Dobry Start” – jednorazowe 300 zł na wyprawkę szkolną.
Od roku szkolnego 2025/2026 świadczenie to przysługuje obywatelom Ukrainy tylko wtedy, gdy ich dziecko uczy się w szkole wchodzącej w skład polskiego systemu edukacji.
Terminy wypłat i weryfikacja świadczeń
Od czerwca 2025 ZUS będzie wypłacał świadczenie 800 plus w nowych terminach – 22 i 24 dnia miesiąca.
Wypłata nastąpi tylko wtedy, gdy dziecko widnieje w SIO jako uczęszczające do odpowiedniej placówki.
W przypadku braku danych ZUS wezwie rodzica do wyjaśnienia sytuacji. Jeśli okaże się, że to tylko błąd w dokumentacji, świadczenie zostanie wypłacone.
Jeśli jednak dziecko nie spełnia warunków edukacyjnych, rodzina straci prawo do świadczenia.
Źródło zdjęć: Canva
