Darowizny w rodzinie to popularna forma przekazywania majątku, jednak nie zawsze są one wolne od podatku. Wszystko zależy od tego, kto otrzymuje darowiznę, ile wynosi jej wartość i czy została prawidłowo zgłoszona do fiskusa.
- Rodzaj darowizny a obowiązki podatkowe
- Ile można przekazać bez podatku? Obowiązujące limity
- Uwaga na przekroczenie limitu – podatek może być wysoki!
- Kiedy zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego?
- Co zrobić, aby uniknąć podatku od darowizny?
Dowiedz się, jakie obowiązują limity zwolnień z podatku, jak wygląda skala podatkowa, a przede wszystkim – kiedy trzeba powiadomić urząd skarbowy, by uniknąć przykrych konsekwencji.
Rodzaj darowizny a obowiązki podatkowe
W przypadku przekazywania majątku w rodzinie kluczowe znaczenie ma tzw. grupa podatkowa, do której należy obdarowany. W Polsce wyróżnia się:
- I grupa podatkowa – najbliższa rodzina, m.in. małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, teściowie, pasierbowie, zięć i synowa,
- II grupa podatkowa – dalsza rodzina, np. ciotki, wujkowie, szwagierstwo,
- III grupa podatkowa – osoby niespokrewnione i bardzo dalecy krewni,
- oraz tzw. „grupa zerowa”, która obejmuje najbliższych członków rodziny – małżonka, dzieci, rodziców, rodzeństwo, pasierba, ojczyma i macochę – i umożliwia całkowite zwolnienie z podatku, pod warunkiem spełnienia formalności.
Ile można przekazać bez podatku? Obowiązujące limity
Dla każdej grupy podatkowej obowiązuje konkretny limit, do którego darowizna jest zwolniona z opodatkowania:
- I grupa – do 36 120 zł (łączna suma darowizn od jednej osoby w ciągu 5 lat),
- II grupa – do 27 090 zł,
- III grupa – tylko 5 733 zł.
W przypadku grupy zerowej nie obowiązuje limit, ale warunkiem całkowitego zwolnienia z podatku jest zgłoszenie darowizny na odpowiednim formularzu.
Uwaga na przekroczenie limitu – podatek może być wysoki!
Jeśli przekroczysz limit darowizny, musisz liczyć się z koniecznością zapłaty podatku. W I grupie obowiązuje progresywna skala podatkowa:
- 3% od nadwyżki do 11 833 zł,
- 5% (plus 355 zł) od nadwyżki w przedziale 11 833–23 665 zł,
- 7% (plus 946,60 zł) od nadwyżki powyżej 23 665 zł.
W II i III grupie stawki są jeszcze wyższe – mogą wynosić nawet 12% i 20%.
Kiedy zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego?
Jeśli darowizna przekracza dopuszczalny limit lub chcesz skorzystać ze zwolnienia dla grupy zerowej, musisz:
- zgłosić darowiznę w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania,
- wypełnić i złożyć formularz SD-Z2 w urzędzie skarbowym,
- w przypadku darowizny pieniężnej – załączyć dowód przekazania środków (np. potwierdzenie przelewu bankowego).
Brak zgłoszenia w terminie oznacza utracenie prawa do zwolnienia z podatku – nawet jeśli obdarowany należy do najbliższej rodziny.
Co zrobić, aby uniknąć podatku od darowizny?
- Znaj swoją grupę podatkową – to od niej zależą limity i zasady zgłaszania.
- Zgłoś darowiznę w terminie – najlepiej od razu po jej otrzymaniu.
- Nie przekraczaj limitów bez świadomości konsekwencji – fiskus może się tym zainteresować.
- Dokumentuj przelewy – brak dowodu może oznaczać problemy z udowodnieniem darowizny.
Dzięki przestrzeganiu tych zasad możesz bezpiecznie przekazać lub otrzymać darowiznę bez obawy o podatek.
Źródło zdjęć: Canva
