Każdy z nas zastanawiał się kiedyś, dlaczego ma podobne oczy do babci, a uśmiech do dziadka. To, jakie cechy przejmujemy po naszych przodkach, nie jest kwestią przypadku, lecz wynikiem dziedziczenia genów. Geny, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie, wpływają na nasz wygląd, osobowość i zdrowie. Ale jak daleko sięga ten proces?
Jak się okazuje proces dziedziczenia odbywa się nie tylko w linii naszych rodziców. Proporcje dziedziczenia są podzielone również na naszych przodków i mogą sięgać naprawdę bardzo daleko.
Do którego pokolenia dziedziczymy geny?
Aby odpowiedzieć na pytanie, warto zrozumieć podstawowe zasady dziedziczenia. Każdy plemnik i każda komórka jajowa zawierają zestaw genów, które po połączeniu tworzą unikalny kod genetyczny nowego człowieka.
ZOBACZ TAKŻE: Wysyłasz lub otrzymujesz pieniądze od współmałżonka? Zwróć uwagę na kwoty i tytuł!
Zazwyczaj dziecko dziedziczy połowę genów od matki i połowę od ojca. Z tego wynika, że od każdej z babć i każdego z dziadków pochodzi około 25% genów. Niemniej jednak proporcje te mogą się różnić, np. plemnik może zawierać 70% genów babci i tylko 30% genów dziadka.
Jeżeli przyjmiemy, że od rodziców otrzymujemy po 50% genów, od dziadków 25%, od pradziadków 12,5% i tak dalej, to teoretycznie nasza pula genowa pochodzi od coraz większej liczby przodków.
Jednak w rzeczywistości, z każdym pokoleniem część genów nie jest przekazywana dalej, co oznacza, że pewna część materiału genetycznego ginie w procesie dziedziczenia.
Według portalu genetyczne.pl, istnieje niemal pewność, że posiadamy geny naszych rodziców, dziadków, pradziadków, prapradziadków i praprapradziadków.
Szansa na obecność genów prapraprapradziadków wynosi około 49%. W przypadku jeszcze bardziej odległych przodków, prawdopodobieństwo to maleje niemal do zera – tylko jedna na 100 tysięcy osób może mieć geny bardzo dalekich przodków.
Geny ukryte u rodziców mogą pojawić się u dzieci
Na lekcjach biologii uczono nas, że dziecko niebieskookich rodziców nie może mieć brązowych oczu. Okazuje się jednak, że rzeczywistość jest bardziej skomplikowana i takie przypadki są możliwe. Taką zależność tłumaczy Krystyna Spodar, specjalista w zkresie genetyki klinicznej w Warszawie
W rzeczywistości kolor oczu jest uwarunkowany ilością melaniny (barwnik czarny) oraz stosunkiem eumelaniny (barwnik ciemnobrązowy) do feomelaniny (barwnik czerwonawy). Największe znaczenie w determinacji koloru tęczówek odgrywają geny OCA2 oraz HERC2, ale oprócz wymienionych, znanych jest jeszcze co najmniej 10 innych genów mających wpływ na tę cechę. Ostatecznie współdziałanie wszystkich wspomnianych genów decyduje o efekcie ostatecznym – wyjaśnia Krystyna Spodar
Ukryte geny u rodziców lub dziadków mogą pojawić się dopiero u ich potomstwa. Czasami te geny pozostają niewidoczne przez wiele pokoleń, ale to nie oznacza, że zostały całkowicie wyeliminowane.
Źródło zdjęć: Canva
