Samo oglądanie nie jest nauką na to, co sie przed nami widzi, samo oglądanie nie jest księgą, daruje to wiele zrozumień, ale sama rzecz zrozumianą nie czyni. Zrozumieć człowiek musi sam we własnej myśli wiedzę przez rozum przecisnąć.
Przysłowie o mądrości życiowej, podkreślające wagę osobistego zrozumienia i refleksji nad tym, co obserwujemy.
Rada by dusza do raju,ale grzechy nie puszczają.
Nie mów dnia przed zachodem słońca, bo nie wiesz co niesie zmrok. Najlepsze owoce rosną na najwyższych drzewach, ale tylko cierpliwy zdobywa je bez szwanku.
Nie otrzymasz koni wyścigowych krzyżując dwa osły.
W Bogu nadzieja,w pracy korzyść,
Nie dla naszego zdrowia nam Bóg smak dał, ale jak wróbel próżno zimę goni, tak człowiek próżno troski unikanie.
Przyszedł do kościoła świece gasić.
I najlepszego konia trzymaj w cuglach.
Cierpliwemu wszystko na czas przychodzi.
Cały posag Kujawianki: łyżka masła i maślanki.
Nie ma takiego rydła, które by nie znalazło ziemi; nie ma takiej prawdy, której by nie zatknęło kłamstwo, nie ma takiego męstwa, którego by nie przepędziło tchórzostwo; jest tylko jedno, co nieustannie trwa: mądrość i mężna praca.
