Wolność to znalezienie drogi do siebie. To znaczy odnalezienie samego siebie. To jest moje pojącie wolności. Właśnie to dokładnie oznacza bycie wolnym: odnalezienie siebie we wszystkich rzeczach.
Wolność nie jest niczym nieograniczonym. Oznacza to przede wszystkim odpowiedzialność. Nie możemy żyć jak nam się podoba. Musimy brać pod uwagę innych ludzi, którzy przecież żyją obok nas.
Wolność jest nie tylko równoznaczna z życiem, ale jest także nieodzowną przesłanką wszelkiego twórczego myślenia i działania. W jej obecności ludzkość może wzrastać we wszystkich kierunkach, podobnie jak rosną ramionka mchu wzdłuż biegu strumienia.
Wolność nie jest niczym, co można oddać; to jest sposób życia. Można albo żyć i być wolnym, albo umrzeć, próbując zdobyć wolność. Wolność to odpowiedzialność, a nie rzecz, którą można posiadać.
Wolność nie polega na robieniu tego, co się chce, ale na tym, żeby nie robić tego, na co nie ma się ochoty. Prawdziwa wolność polega na niezależności od przypadłości, przesądów, przymusów.
Wolność, której nikt nie jest stanie nam dać ani zabrać, jest wolnością wyboru w sferze moralnej. Nie możemy jej traćić, możemy jedynie z niej zrezygnować.
Wolność nie leży w byciu wolnym, ale w stawaniu się wolnym. Ta droga ku wolności jest drogą gruntownej transformacji, przemiany, która prowadzi do prawdziwego poznania samego siebie.
Wolność jest najwyższą wartością, daje poczucie godności, przynosi radość, spełnienie i szczęście. Nam, którzy ją posiadamy, ciężko zrozumieć jak to jest jej nie mieć.
Właściwa książka odrzuca nas od niej do siebie. Otwiera przestrzenie w jej granicach, wprowadza ją na inne sceny. Książka jest często wolnością, która jest ofiarowywana, a od nas zależy, czy skorzystamy z niej, czy z niej zrezygnujemy.
Wolność to nie stan natury. Wolność to stan kultury. Naturą człowieka jest życie w ujarzmieniu. Wolność jest zwycięstwem kultury nad naturą, zwycięstwem trzeźwości nad kobiecością, zwycięstwem dojrzałości nad dzieciństwem. Wolność jest zakwitem kultury.
