Wolność nie jest pojęciem stałym. Można być wolnym na wiele sposobów. Nie jest też prawdą, że wolność jednego kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność drugiego. Wolność zawsze jest wolnością od czegoś.
Wolność to jedna z najszlachetniejszych rzeczy, które Bóg dał człowiekowi. Ale to nie jest wolność 'od' obowiązków, lecz wolność 'do' spełniania obowiązków.
Wolność nie jest luksusem łatwych czasów. Wolność to największa potrzeba trudnych czasów. Niechaj daje nam odwagę do twórczego myślenia, które każdej kryzysowej sytuacji potrafi dostrzec nowe możliwości.
Wolność nie polega na robieniu wszystkiego, co chce się robić, ale na tym, by nie robić tego, czego nie chce się robić. Autonomiczne osoby tworzą swoje własne wartości, czerpią radość przede wszystkim z samych siebie.
Wolność nie jest tylko odebraniem kajdan, lecz żyje się ją, stale powiększając naszą troskę o innych i stając na ich obronę. Jest to rzeczywistość, którą musimy zarówno wyrazić, jak i zrozumieć.
Wolność to nie stan natury. Wolność to stan kultury. Naturą człowieka jest życie w ujarzmieniu. Wolność jest zwycięstwem kultury nad naturą, zwycięstwem trzeźwości nad kobiecością, zwycięstwem dojrzałości nad dzieciństwem. Wolność jest zakwitem kultury.
Wolność jednostki, w każdym z tych aspektów, ograniczona jedynie przez to, co jest niezbędne dla zachowania tej samej wolności dla innych, jest sprawiedliwym wymogiem. Granice osoby są rozciągane aż do momentu, w którym zaczynają się prawa drugiej osoby.
Właściwa książka odrzuca nas od niej do siebie. Otwiera przestrzenie w jej granicach, wprowadza ją na inne sceny. Książka jest często wolnością, która jest ofiarowywana, a od nas zależy, czy skorzystamy z niej, czy z niej zrezygnujemy.
Wolność nie oznacza braku obowiązków, ale zdolność do decydowania na podstawie dobrowolnej wyboru, a nie z przymusu. Wolność to nie coś, czego człowiek posiada, to jest coś, czym człowiek jest.
Wolność nie jest niczym więcej niż szansą na bycie lepszym, zarówno dla siebie, jak i dla innych. Czy gdyby tak nie było, czy warto byłoby płacić za nią taką cenę?
